Liệu 2023 có chứng kiến game blockchain tạo ra bước đột phá?
Liệu năm 2023 sẽ chứng kiến sự bùng nổ của lĩnh vực crypto game? Hãy cùng HoiQuanNet tìm hiểu sơ lược về không gian game blockchain.
Đã có nhiều tín hiệu khác nhau, với việc tựa game Axie Infinity không còn được ưa chuộng và lượng người chơi giảm mạnh, trong khi các game thủ báo cáo rằng, những trò chơi Web3 đang gặp phải một số vấn đề liên quan đến tính năng.
Điểm sáng là, các trò chơi AAA cuối cùng cũng bắt đầu xuất hiện trên Web3, với các dự án như Illuvium đang thu hút sự chú ý. Bên cạnh đó, không gian game Web3 đã huy động được 4,5 tỷ USD vào năm 2022, trong khi các dự án metaverse huy động được 1,9 tỷ USD.
Thế nhưng, con đường phía trước vẫn chưa rõ ràng. Liệu việc token hoá (tokenomic) có giúp người chơi hòa mình vào game hay sẽ làm họ mất tập trung vào trải nghiệm?
StepN đã cho thấy rất nhiều hứa hẹn về trải nghiệm người dùng nhưng đã bị hủy hoại bởi tình hình kinh tế tồi tệ. Mỗi khi có một mô hình game mang lại trải nghiệm tốt, khi người dùng thậm chí không biết mình đang hoạt động trên blockchain, kèm theo đó là các ưu đãi bền vững cho người dùng, thì nó lại bị ảnh hưởng bởi những sự cố. Game blockchain cần phải có một dự án thật sự nổi bật và nhiều khả năng đó sẽ là một tựa game di động đơn giản giống như Candy Crush.
Việc có một dự án thật sự bùng nổ mạnh mẽ sẽ giúp tăng cường khả năng áp dụng tiền điện tử chính thống. Kieran Warwick, nhà sáng lập Illuvium, nói rằng, game blockchain là “trường hợp tốt nhất để giới thiệu tiền điện tử chính thống, do việc giới thiệu về không gian thông qua một trò chơi sẽ dễ dàng hơn so với một sản phẩm DeFi phức tạp”.
Thành công về mặt thương mại là điều rất khó
Nhiều người tin rằng, lĩnh vực GameFi có một tương lai tươi sáng. Theo báo cáo của công ty tư vấn MarketsandMarkets, thị trường game blockchain toàn cầu sẽ tăng từ 4,6 tỷ USD vào năm 2022 lên 65,7 tỷ USD vào 2027. Trong khi đó, Naavik và Bitkraft Ventures dự đoán game blockchain sẽ phát triển thành thị trường trị giá 50 tỷ USD vào năm 2025.
Liệu những dự đoán này có hợp lý? Theo DappRadar, GameFi chiếm 49% tổng số hoạt động DApp trong năm 2022 và có 3 tỷ game thủ trên toàn thế giới, khoảng một nửa trong số đó tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Bên cạnh đó, chơi game trên thiết bị di động đang nổi lên như một trào lưu ở các nước đang phát triển.
Tuy nhiên, việc giới thiệu game blockchain là hành trình khá phức tạp, trong đó người dùng dường như không ai biết cách thức hoạt động của hệ thống token. Nhiều game thủ cũng cực kỳ nghi ngờ về crypto game, coi chúng là trò gian lận. Hơn nữa, không có câu chuyện thành công nào cho lĩnh vực này ngoài những câu chuyện về Axie Infinity và MIR4.
Bất chấp nhiều chỉ trích, Web3 có thể phù hợp với văn hóa gaming. Trong khi game thủ phải mua skin, phụ kiện và thường trả tiền mỗi lượt chơi trong game Web2, thì mô hình Web3 lập luận rằng, game thủ nên được hưởng lợi từ quyền sở hữu an toàn đối với tài sản trong trò chơi của họ.
Game Web3 là cho phép người chơi bán hoặc trao đổi tài sản không sử dụng để kiếm tiền. Trải nghiệm của người chơi cũng có thể được cải thiện, chẳng hạn những game thủ trung thành sẽ nhận được phần thưởng là các vật phẩm quý hiếm khi game trở nên phổ biến.
Giống như đối với cypherpunks của crypto, văn hóa mã nguồn mở cũng là một phần của gaming. Đôi khi, các nhà phát hành trò chơi hài lòng với việc người hâm mộ hack game để khiến chúng trở nên thử thách hơn. Trong quá khứ, các sinh viên đại học đã hack trò chơi Atari vào những năm 1980, khiến việc “phá đảo” game trở nên khó nhằn hơn.
“Những gì đang xảy ra trong Web3 ngày nay là ví dụ về văn hóa pha trộn phi tập trung”, Kishan Shah, giám đốc điều hành của B+J Studios, công ty đã huy động được 10 triệu USD vào tháng 9/2022, cho biết.
Đâu là những dự án thành công?
Trong số tất cả các dự án khác nhau trong không gian GameFi, trò chơi nào sẽ thành công nhất? Với các dòng game độc lập (indie games), khán giả thường tìm kiếm thứ gì đó khác biệt, điều này tạo cơ hội cho game blockchain.
“Ngành công nghiệp trò chơi điện tử đạt doanh thu khoảng 120 tỷ USD mỗi năm, một phần đáng kể trong số đó là hàng hóa ảo”, Chris Dixon, đối tác chung của a16z, cho biết thêm rằng, “hầu hết các trò chơi điện tử đều có tỷ lệ hoa hồng bán hàng là 100%. Các game Web3 (hay crypto) giảm đáng kể tỷ lệ này”. Nghĩa là, không gian game Web3 có thể thay đổi toàn bộ mô hình kinh tế của ngành công nghiệp game.
Tương lai có vẻ tươi sáng, nhưng đạt được điều đó sẽ không dễ dàng. Việc tạo dựng game rất khó và đòi hỏi chuyên môn cao. “Thiết kế game là một nghề rất chuyên biệt”, David Hong, trưởng nhóm Red Building Capital, cho biết.
“Các trò chơi nên được phát triển từ studio game đang tuyển dụng các chuyên gia blockchain”.
Các studio lớn cũng có cơ chế phân phối và mô hình vòng đời tuần tự tuyến tính cho lịch phát hành của họ. Các vấn đề như liệu trò chơi sẽ xuất hiện trên console (thiết bị chơi game cầm tay) hay PC, thiết lập doanh số bán lẻ của bên thứ ba,… được xem là những thách thức và trở ngại ban đầu. Sau đó, việc thiết kế tokenomic lại tiếp tục là một yếu tố phức tạp khác.
Chưa có dự án nào thật sự thành công trong việc khám phá game tokenomic
Vấn đề lớn là tính bền vững của game tokenomic vẫn chưa được chứng minh.
“Mọi người chỉ đang sao chép nền kinh tế token của Axie. Không ai thực sự biết đâu là những phương pháp tốt nhất để phát triển game tokenomic là gì. Hầu hết các nhà đầu tư hiện nay đều cho rằng các kế hoạch Ponzi đầu cơ thuần túy đang chiếm 99% và 1% là những dự án không bền vững. Điều này là do cơ chế trò chơi rất phức tạp, sự suy thoái của game thủ và quyền lực sẽ luôn phá vỡ hệ thống”, Hong nói.
Warwick cho biết bản thân “đã gọi Axie Infinity là Ponzi, vì nó cố gắng thu hút nhiều người dùng hơn tiếp tục tham gia vào hệ sinh thái. Sự phong phú của tài sản đã khiến chúng không quá khan hiếm, dẫn đến việc mất giá trị của những tài sản này”.
Các nhà phát triển của Axie không nhắm đến việc xây dựng sơ đồ Ponzi và nhiều người đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với dự án này, khi nó được xem là phiên bản thử nghiệm beta của metaverse gaming. Nhiều khả năng dự án không thể duy trì hoạt động của nền kinh tế token mà không có người chơi mới, giống như những công ty startup xoay vòng để tìm sản phẩm phù hợp với thị trường.
Warwick rất muốn giải thích lý do tại sao Illuvium đã học được cách không rơi vào những cái bẫy này, cũng như cách tạo ra sự khan hiếm NFT của nó.
Người chơi có thể hợp nhất 3 Illuvial (sinh vật trong game tương tự Axie) cùng cấp độ để tạo ra một Illuvial Cấp 2. Đây còn được xem là quá trình đốt NFT. Để tạo ra sinh vật mạnh nhất sẽ yêu cầu đốt 9 NFT.
Các loài và số lượng Illuvials cũng bị hạn chế. Người chơi chỉ có thể thu thập một lượng Illuvials nhất định, sau khi chạm mức giới hạn, họ buộc phải mua chúng trên thị trường mở. Ngoài ra độ khó trong việc bắt các sinh vật cũng tăng dần theo thời gian. Điều này có nghĩa là, một khi Illuvial bị bắt, sẽ khó tìm thấy nó hơn ở Overworld, nơi nó sinh sống.
Hơn nữa, khái niệm “lợi nhuận thực tế” hoặc doanh thu bền vững cho người chơi cũng đang là chủ đề được chú ý trong game blockchain. Warwick nói:
“Illuvium có hệ thống được gọi là phân phối doanh thu, có nghĩa là tất cả các khoản phí trong trò chơi được tạo ra sẽ được phân phối lại cho staker trong giao thức”.
Cuối cùng, các loại yếu tố như gió, nước và lửa cũng là một phần hấp dẫn, giúp đa dạng hoá tính năng và tạo độ khan hiếm cho NFT trong game.
Warwick tin rằng thành công của game “phụ thuộc vào khả năng đánh vào tâm lý thu thập, tạo mối liên hệ giữa nhân vật trong trò chơi và khán giả”.
Chẳng hạn, Axie Infinity lấy cảm hứng từ Pokemon và Tamagotchi trong việc tạo ra các sinh vật. Một số game khác lại xây dựng vũ trụ gồm các nhân vật như Mario của Nintendo hoặc Bowser và Wario, giúp tạo ra một hệ sinh thái hấp dẫn .
Tuy nhiên, vấn đề chính đối với nhà phát triển là họ phải trải qua hàng loạt tác vụ cực kỳ khó khăn để tạo ra một trò chơi hay.
Điều gì tạo nên một game hấp dẫn?
Tất cả mọi người đều có trò chơi yêu thích của mình, từ những game kinh điển như Space Invaders và Mortal Kombat đến Fortnite, Grand Theft Auto và Halo, tùy thuộc vào độ tuổi và sở thích.
Cốt truyện, nhân vật và cách chơi là chìa khóa cho sự thành công. Game cần có hệ thống phần thưởng hấp dẫn xứng đáng với công sức và thời gian mà người dùng bỏ ra như mở khóa cấp độ, nhân vật, vũ khí, bí mật và thành tích mới. Người chơi cần được khuyến khích để tiếp tục gắn bó với game và blockchain được ứng dụng để trao cho game thủ quyền sở hữu kỹ thuật số đối với phần thưởng của họ.
Theo hầu hết các game thủ, đồ họa tốt cũng giúp ích rất nhiều, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Điển hình là một số game arcade vẫn thu hút các thế hệ người chơi mới. Tuy nhiê, yếu tố xã hội và cộng đồng mới là điều rất quan trọng mà những dự án cần chú ý.
Độ khó của game cũng là chìa khóa mang lại thành công. Tuy nhiên, các trò chơi trực tuyến phổ biến hiện nay thường tập trung vào việc xếp hạng, cải thiện trình độ kỹ năng người chơi, nâng cấp trang bị và kết nối với bạn bè.
Việc tìm kiếm một game “tốt” để đầu tư là rất khó, vì các trò chơi Web3 vẫn chưa đạt được sức hút và các nhà phát triển game như Hong vẫn đang cố gắng để tìm ra mô hình tokenomic kỳ diệu đó.
Có một số dự án thú vị đang diễn ra. Chẳng hạn như: Racer Club Labs đang triển khai game đua xe “BYO” dựa trên blockchain, với 2.500 NFT cộng đồng.
Bằng cách sử dụng NFT từ cộng đồng và token hiện có thay vì phát hành token mới, ý tưởng này đã giúp tạo ra sự khan hiếm.
Mặc dù Racer Labs được xây dựng xung quanh việc sử dụng NFT từ nơi khác, nhưng dường như có rất ít khả năng các công ty lớn sẽ áp dụng mô hình này.
Chuyển từ mô hình play-to-earn đến play-to-own và play-and-develop
Game thủ lâu năm, Elisabeth Hare, nói rằng, người chơi cần nhiều hơn nữa và blockchain có thể mang lại điều đó cho họ. “Chúng ta cần một sự thay đổi mô hình đưa quyền lực trở lại với người dùng. Hiện tại, người chơi không sở hữu những gì họ đang mua trong game và blockchain sẽ là công cụ giúp thay đổi vấn đề này”.
Cô thừa nhận rằng hành vi kém cỏi của các nhà phát triển trò chơi, chẳng hạn như phát hành game đầy lỗi chỉ với mục đích kiếm tiền. Chính điều này đã làm giảm nhu cầu chơi game blockchain.
Lấy Overwatch làm ví dụ. Activision Blizzard về cơ bản đã rút ruột trò chơi và kiếm tiền rất nhiều từ nó.
Hare tin rằng game cần có cơ chế riêng, không chỉ dựa trên việc kiếm tiền và đang chờ đợi một hoặc nhiều tựa game Web3 tuyệt vời để chứng minh ý tưởng của mình là đúng.
Bên cạnh đó, giáo dục cũng là một phần quan trọng, cùng với việc thiết kế game cẩn thận. Cần phải có “sự thay đổi trong cách truyền đạt các khái niệm NFT và Web3 tới các game thủ, trong đó phần Web3 nên được ẩn bên trong sản phẩm”, Hare cho biết.
Tham gia Telegram của HoiQuanNet: https://hoiquannet.com
Theo dõi Twitter: https://hoiquannet.com
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/hqn
Việt Cường
Theo Cointelegraph