RLUSD sẽ thay thế hay thúc đẩy XRP?

Ripple đang tìm cách xin giấy phép ngân hàng tín thác quốc gia từ Văn phòng Kiểm soát Tiền tệ Mỹ (OCC), động thái có thể đưa stablecoin RLUSD vào khuôn khổ ngân hàng liên bang và mở ra câu hỏi mới cho vai trò của XRP.

Theo hồ sơ gửi OCC, Ripple đề xuất thành lập Ripple National Trust Bank – một ngân hàng tín thác quốc gia mới, thuộc sở hữu toàn phần của Ripple Labs, đặt trụ sở tại New York. Ngân hàng này sẽ hỗ trợ các hoạt động tài sản số, bao gồm phát hành và lưu ký RLUSD.

RLUSD hiện đã hoạt động trên XRPL và Ethereum, đồng thời được tích hợp vào hệ thống thanh toán của Ripple từ tháng 4/2025, sau khi ra mắt vào tháng 12/2024. Tại thời điểm đó, vốn hóa thị trường của RLUSD đạt gần 250 triệu USD. Đến giữa tháng 9/2025, nguồn cung lưu hành đã tăng lên khoảng 730 triệu USD, đưa RLUSD vào nhóm stablecoin lớn nhất theo quy mô lưu hành.

Khung pháp lý mới và vai trò của OCC charter

Giấy phép liên bang của OCC sẽ đi kèm với Đạo luật GENIUS được ký hồi tháng 7, đạo luật đầu tiên tại Mỹ quy định rõ ai được phép phát hành stablecoin thanh toán, yêu cầu dự trữ và quy trình mua lại, đồng thời cấm chi trả lãi cho người nắm giữ.

Đạo luật tạo ra hai con đường:

• Federal qualified issuers: bao gồm ngân hàng quốc gia không bảo hiểm được OCC cấp phép.

• State-qualified issuers: tổ chức phát hành được cấp phép theo bang với quy mô giới hạn.

Nếu Ripple xin được tài khoản master tại Cục Dự trữ Liên bang (Fed), dự trữ RLUSD có thể được giữ trực tiếp tại Fed và sử dụng hạ tầng thanh toán của ngân hàng trung ương. Tuy nhiên, Fed áp dụng quy trình đánh giá rủi ro nhiều tầng và có toàn quyền quyết định, như vụ kiện Custodia từng cho thấy.

Trong ngắn hạn, RLUSD vẫn được sử dụng trên các blockchain công khai và trong Ripple Payments với khách hàng doanh nghiệp. Nếu được OCC phê duyệt, việc phát hành RLUSD sẽ chuyển sang khung ngân hàng liên bang, tạo tính hợp pháp cao hơn nhưng vẫn duy trì hoạt động trên XRPL và Ethereum.

Ảnh hưởng đến XRP

Câu hỏi đặt ra là liệu RLUSD có thay thế hay bổ trợ vai trò của XRP:

• Trên XRPL, mọi giao dịch đều cần phí bằng XRP (bị đốt), và mỗi tài khoản phải duy trì một khoản dự trữ XRP. Dù mức phí này rất nhỏ (1 triệu giao dịch chỉ đốt khoảng 10 XRP), sự gia tăng hoạt động RLUSD trên XRPL có thể thúc đẩy nhu cầu thanh khoản, AMM và vai trò của XRP trong routing.

• Nếu dòng thanh toán doanh nghiệp chuyển hoàn toàn sang RLUSD, nhu cầu dùng XRP làm tài sản cầu nối có thể giảm, nhất là trong các hành lang USD-USD.

• Ngược lại, nếu RLUSD tạo ra các pool thanh khoản lớn trên XRPL, các nhà tạo lập thị trường sẽ có động lực nắm giữ XRP để giao dịch với RLUSD, thu phí AMM và hỗ trợ định tuyến thanh khoản.

XRPL đã sẵn sàng triển khai AMM từ tháng 3/2024, và sự tăng trưởng stablecoin có xu hướng làm sâu sắc thêm mạng lưới thanh khoản này.

Góc nhìn quốc tế

Khung pháp lý toàn cầu đang siết chặt stablecoin:

• Châu Âu (MiCA): cấm trả lãi cho người nắm giữ stablecoin, áp thêm nghĩa vụ giám sát theo quy mô.

• Hồng Kông: từ 1/8/2025 áp dụng chế độ cấp phép stablecoin tham chiếu fiat, dự kiến cấp phép đầu tiên vào đầu 2026.

• Anh: Ngân hàng Trung ương đề xuất giới hạn số lượng stablecoin hệ thống.

Trong bối cảnh này, một OCC charter sẽ giúp RLUSD dễ dàng “passport” để hợp tác với các ngân hàng lớn và sàn giao dịch tuân thủ quốc tế.

Vụ kiện SEC và cấu trúc ngân hàng mới

Tháng 8/2025, Ripple đã chấm dứt vụ kiện với SEC bằng khoản phạt 125 triệu USD cho vi phạm bán token cho nhà đầu tư tổ chức. Sự kiện này xóa bỏ phần nào rào cản pháp lý cho mối quan hệ giữa Ripple và các ngân hàng Mỹ.

Hồ sơ OCC cho thấy ngân hàng tín thác sẽ là công ty con thuộc sở hữu 100% của Ripple, có lớp quản trị riêng, giúp tách biệt hoạt động và tuân thủ theo định nghĩa của đạo luật GENIUS.

Ba kịch bản chính

Kết luận

RLUSD đã đạt quy mô hàng trăm triệu USD và trở thành một phần quan trọng trong hệ thống thanh toán của Ripple. Nếu được cấp OCC charter, RLUSD có thể trở thành tài sản thanh toán ưu tiên tại các tổ chức tài chính trong khi XRP tiếp tục giữ vai trò tài sản thanh khoản gốc trên XRPL, hỗ trợ routing và AMM.

Điểm mấu chốt là: một OCC charter sẽ không loại bỏ vai trò của XRP, mà chính thức hóa ranh giới giữa một stablecoin phát hành bởi ngân hàng và một tài sản gốc đóng vai trò cho tính thanh khoản và kinh tế mạng lưới.

Vương Tiễn